Η ψυχοθεραπεία δεν είναι μόνο μια επιστημονική διαδικασία. Είναι και ένας διάλογος, μια ανθρώπινη συνάντηση που στηρίζεται σε βαθιά φιλοσοφικά θεμέλια.
Ανάμεσα σε αυτές τις φιλοσοφικές ρίζες, ξεχωρίζει η σκέψη του Σωκράτη και η παράδοση της φαινομενολογίας. Δύο προσεγγίσεις που συναντώνται σε ένα κοινό σημείο:
το θάρρος να μην γνωρίζεις από πριν και η διάθεση να γνωρίσεις εκ των έσω.

Η σοφία του Σωκράτη: Μια στάση ταπεινότητας
«ἓν οἶδα ὅτι οὐδὲν οἶδα»
Ένα μόνο ξέρω: ότι τίποτα δεν ξέρω.

Αυτή η φράση, που πέρασε στην ιστορία, δεν δηλώνει αδυναμία. Αντίθετα, εκφράζει μια στάση σοφίας.
Ο Σωκράτης προσεγγίζει τον άνθρωπο με ανοιχτότητα, χωρίς βεβαιότητες, χωρίς “ταμπέλες”.
Αναγνωρίζει ότι η αλήθεια δεν προϋπάρχει των ερωτήσεων, αντίθετα, γεννιέται μέσα από αυτές.

Αυτό είναι και το θεμέλιο της ψυχοθεραπευτικής στάσης:
όχι να διδάξουμε στον άνθρωπο ποιος είναι, αλλά να του προσφέρουμε τον χώρο να το ανακαλύψει μόνος του.
Η φαινομενολογία έρχεται να συμπληρώσει αυτή τη Σωκρατική στάση με μια απλή, αλλά βαθιά ιδέα:
Ο καθένας μας βιώνει τον κόσμο διαφορετικά.
Δεν υπάρχει μία αλήθεια που ισχύει για όλους, υπάρχουν πολλαπλές αλήθειες, όσες και τα πρόσωπα που τις κουβαλούν.
Η εμπειρία του ανθρώπου δεν είναι “λάθος” ούτε “υπερβολική”. Είναι πραγματική, βιωμένη και αληθινή για εκείνον.
Η θεραπεύτρια δεν καλείται να την ερμηνεύσει με δικούς της όρους, αλλά να την ακούσει όπως εκφράζεται, όπως βιώνεται. Να δει μέσα από τα μάτια του άλλου, έστω για λίγο.
Σε μια τέτοια θεραπευτική σχέση, κανένας άνθρωπος δεν είναι “δύσκολος” ή “περίεργος”.
Αντιθέτως, κάθε άνθρωπος είναι ένας κόσμος με ιστορία, φόβους, ελπίδες και ανάγκες που αξίζει να αναγνωριστούν.
Η ψυχοθεραπεία, εμπνευσμένη από αυτή τη φαινομενολογική και φιλοσοφική βάση, δεν προσπαθεί να “διορθώσει”.
Προσπαθεί να κατανοήσει.
Να δει τον άνθρωπο όπως είναι και όχι όπως θα έπρεπε να είναι, με σεβασμό στη προσωπική του αλήθεια.
Το πιο αληθινό μονοπάτι προς τη γνώση να ξεκινά όχι από τη βεβαιότητα, αλλά από την αναγνώριση του αγνώστου. Να μαθαίνουμε όχι για να “ορίζουμε” τον άλλον ή τον εαυτό μας, αλλά για να στεκόμαστε πιο συνειδητά μέσα στην ανθρώπινη εμπειρία.
Να ακούμε χωρίς να διορθώνουμε, να βλέπουμε χωρίς να ερμηνεύουμε, να αγγίζουμε τον κόσμο του άλλου χωρίς να τον παραμορφώνουμε.
Γιατί, μέσα σε μια εποχή γεμάτη ταχύτητα και απόψεις, ίσως η πιο ριζική πράξη κατανόησης να είναι να σταθούμε με σιωπή και ανοιχτότητα μπροστά σε αυτό που δεν γνωρίζουμε.
Και να θυμόμαστε, όπως και ο Σωκράτης, πως η σοφία δεν γεννιέται από το να ξέρουμε,
αλλά από το να μην ξεχνάμε ποτέ να ρωτάμε.